Radyasyon, elektromanyetik dalgalar veya parçacıklar halindeki enerjinin yayılması veya aktarılmasıdır.

Radyasyonun zararları, yapılan araştırmalarla birlikte ortaya konulmuş ve oldukça ciddidir. Radyoaktif kirleticiler, özellikle insan sağlığı, hayvan sağlığı ve bitki sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratır ve çevre ile ekolojik dengeyi bozar. Ayrıca, radyasyon zararları canlılarda genetik değişikliklere de yol açar. Radyasyonun etkisi, cinsiyete, yaşa ve organlara göre değişiklik göstermektedir. Özellikle göz, radyasyondan en fazla etkilenen organlardan biridir ve gözde görme zayıflığı, katarakt oluşumu ve göz uyumunun azalmasına sebep olur. Deri ise radyasyonun zararlarına karşı daha dayanıklıdır. Radyasyonun zararları genel olarak zaman içerisinde belirir; ani etkiler, atom bombalarının neden olduğu ölümler ve yüksek radyasyona bağlı yanıklar şeklinde ortaya çıkar.

Yüksek dozlarda radyoaktiviteye maruz kalındığında daha kötü sonuçlar ortaya çıkar. Radyasyona bağlı olarak meydana gelen değişiklikler, vücutta üreme hücrelerinde ortaya çıkar ve radyasyonun zararları gelecek kuşaklara bu yolla ulaşır. Yüksek radyasyona maruz kalmak, mide bulantısı, yorgunluk, kusma, ishal, saç dökülmesi, kan kaybı, ağız ve boğazda yaralar, iltihaplar ve enerji kaybı gibi zararlara sebep olur. Vücudun radyasyona maruz kalmasından 10 dakika sonrasında ilk belirtiler ortaya çıkar. Çoğu radyasyon vakasında, ölüm iki hafta içerisinde gerçekleşir. Radyoaktif maddeler vücut içerisinde tüm organları etkiler fakat özellikle hızlı bir şekilde çoğalan hücreler radyasyona ani olarak cevap verir. Örneğin, deride kızarıklık, ülserasyon, üreme hücrelerinde sterilizasyon, gözde katarakt, saçlı deride saç dökülmesi, bağırsaklarda ishal ve bulantı gibi reaksiyonlar radyasyondan dolayı oluşan etkilere örnektir. Bazı hücreler radyasyona oldukça geç cevap verir. Beyin ve omurilik gibi dokularda onarım aşırı derecede zor gerçekleşir. Radyasyonun geç etkileri yıllar sonra ortaya çıkar. İkincil kanser oluşumu, radyasyonun bu zararına en güzel örnek olarak gösterilir.

Radyasyon zararları asla göz ardı edilmemeli ve kontrol altına alınmalıdır. Radyasyonun etkileri, maruz kalınan doz ve süreye bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu nedenle, radyasyona maruz kalma süresi ve dozajı minimize edilmelidir. Radyasyonun kontrolü ve izlenmesi, kamu sağlığı ve güvenliği açısından büyük bir öneme sahiptir. Radyasyondan korunma yolları arasında, koruyucu giysiler kullanmak, radyasyon kaynaklarından uzak durmak ve radyasyon ölçüm cihazları ile düzenli olarak maruziyet seviyelerini izlemek bulunmaktadır.

Radyasyonun zararları, insan sağlığı, hayvan sağlığı ve çevre üzerinde ciddi etkiler yaratır. Bu nedenle, radyoaktif maddelerin kontrol altında tutulması ve radyasyona maruz kalma riskinin minimize edilmesi gerekmektedir. Radyasyonun etkilerinin bilinmesi ve bu etkilerin önlenmesi için gerekli önlemlerin alınması, gelecekte radyasyon kaynaklı sağlık sorunlarının önüne geçmek adına büyük bir önem taşır.